Налета ва Усходняй Еўропе пройдуць вучэнні НАТА Defender-2020. Асноўныя дзеянні разгорнуцца ў Польшчы і балтыйскіх рэспубліках. Але беларускія дзяржаўныя СМІ ўжо зараз разгарнулі маштабнае контрнаступленне і ўдарылі па натаўцах дзясяткамі публікацый.
У аўторак, 22 кастрычніка, Аляксандр Лукашэнка даручае дзяржсакратару Савета бяспекі Станіславу Засю і кіраўніку Мінабароны Андрэю Раўкову распрацаваць план па рэагаванні на размяшчэнне натаўскіх вайскоўцаў побач з беларускай мяжой у Літве. А ўжо да выхадных праўладныя газеты, сайты і тэлеканалы выпускаюць сюжэт за сюжэтам пра вучэнні і тое, чаго ад іх чакаць Беларусі.
Загалоўкі адзін прыгажэйшы за другі: "Цяжкая бранятэхніка пад лунаючай ружай НАТА прыбыла ў Літву з ЗША", "Факт эскалацыі напружанасці. Як Беларусь павінна адрэагаваць на вучэнні НАТА ў Літве", "Танкі не ў горадзе", "Каму гэта НАТА?", "Навошта патрэбны "танкавы кулак" каля мяжы Беларусі?", "Лукашэнка даручыў прадумаць план рэагавання на размяшчэнне амерыканскіх танкаў у Літве каля мяжы з Беларуссю" і многія іншыя.
З-за чаго такая істэрыка? На мінулым тыдні ў Літву прыбылі каля 500 вайскоўцаў сухапутных войскаў ЗША, парадку 30 танкаў "Абрамс" і больш за 20 баявых машын пяхоты "Брэдлі". Усе яны будуць дыслакаваныя на найбліжэйшыя паўгода на палігоне каля літоўскага гарадка Пабрадзе за дзесяць кіламетраў ад беларускай мяжы. Мяркуецца, што вучэнні Defender-2020 пройдуць на тэрыторыі дзесяці еўрапейскіх краін, уключаючы Польшчу, Літву і Латвію. У манеўрах прымуць удзел вайскоўцы з 18 дзяржаў, будзе задзейнічана каля 40 тысяч вайскоўцаў. І гэта напружыла беларускія ўлады.
“Беларусь 1”
Нядзельны сюжэт "Цяжкая бранятэхніка пад лунаючай ружай НАТА прыбыла ў Літву з ЗША" на "Беларусь 1" аб прыбыцці ваеннай тэхнікі ў Літву пачынаецца словамі, поўнымі пафасу і прапагандысцкіх штампаў:
"Палотнішча сіняга колеру, а на ім ружа вятроў. Паўсотні адзінак амерыканскай тэхнікі, салдат у дзесяць разоў больш. Усё гэта новы плацдарм НАТА ў суседняй Літве. Бот войска Дзядзькі Сэма ўжо таптаў гэтыя землі ў абучэнні, але ніколі яшчэ не было такога блізкага да нас і маштабнага вучэння. Манеўры "Абаронца Еўропы" пройдуць у 2020 годзе, але наступальныя танкі для абарончых вучэнняў ужо абжываюцца за 15 кіламетраў ад беларускай мяжы".
Магчыма, на думку карэспандэнта "Беларусь 1", "наступальныя танкі" гэта тыя, што рухаюцца наперад. А абарончыя — гэта тыя, што рухаюцца назад.
У "Клубе рэдактараў" трэць праграмы абмяркоўваюць прыбыццё салдат НАТА ў Літву і будучыя вучэнні. Дырэктар прадстаўніцтва МДТРК "МІР" у Беларусі Уладзімір Пярцоў там заяўляе: "Танкі каля нашых межаў — гэта не смешна. І калі гэта не пагроза, то выклік".
АНТ
У мінулы чацвер, 24 кастрычніка, на АНТ цэлы выпуск праграмы "Маркаў. Нічога асабістага" аддаецца прыбыццю ваеннай тэхнікі і вучэнням Defender-2020. Госць праграмы праўладны палітолаг Аляксей Дзермант заяўляе, што літоўскі міністр абароны нешта недагаворвае:
"Ён спрабуе пераканаць нас перш за ўсё ў тым, што гэта не нясе пагрозы нашай бяспецы. Але гэта не так. Калі б літоўцы, запрашаючы амерыканцаў, хацелі адпрацаваць нейкія аперацыі на моры, то яны рабілі б гэта ў Клайпедзе, Паланзе, дзе заўгодна, але не ў непасрэднай блізкасці ад нашых межаў. Таму гэта заява — прапагандысцкі ўкід, работа на публіку. І гэта нас супакойваць ніяк не можа".
У нядзельным сюжэце "Вучэнні НАТА ў Літве: абарона ці наступ?" АНТ накіроўвае сваіх карэспандэнтаў у Пабрадзе — даведацца ў мясцовых жыхароў, што яны думаюць пра будучыя вучэнні. Закадравы голас нагнятае:
"У дэвізе "Мы за моцную Еўропу" лёгка чытаецца "Мы за паслухмяную Еўропу". Так, амерыканскія вайскоўцы гатовыя дапамагаць, але, як правіла, да такой падтрымкі бонусам прыкладаецца і дэстабілізацыя. Досвед многіх краін гэта пацвярджае. Тое, што з такімі дарамі трэба быць асцеражнейшым, мясцовыя жыхары адчуваюць інстынктыўна. Адзначаюць: пра дапамогу не прасілі. І неяк асуджана дадаюць: а што, маўляў, зробіш, нас жа не пытаюцца. Вось і жывём пад залпы гармат".
СТБ
У нядзелю СТБ выпускае сюжэт "Факт эскалацыі напружанасці. Як Беларусь павінна адрэагаваць на вучэнні НАТА ў Літве", дзе апытвае розных "аналітыкаў" пра магчымую пагрозу з боку НАТА. Сярод іншых прадстаўнік Беларускага інстытута стратэгічных даследаванняў Андрэй Чарнабай расказвае, што вучэнні з назвай "Абаронца" маюць "выключна наступальны характар — гаворка ідзе аб перакідцы вялікіх маштабных злучэнняў з амерыканскага кантынента на еўрапейскі кантынент і на разгортванне войскаў НАТА каля беларускіх межаў".
У іншым сюжэце на СТБ нагнятаюць сітуацыю: "Не выключана магчымасць, што гэты батальён не сыдзе пасля вучэнняў, а застанецца, і прыбудуць іншыя". Ваенны эксперт і доктар ваенных навук Аляксандр Паўлоўскі кажа, што такое цалкам магчыма: "Не выключана магчымасць, што гэты батальён не сыдзе пасля вучэнняў, а застанецца, і прыбудуць іншыя".
Выдавецкі дом “Беларусь Сегодня”
У "Народнай газеце" задаюцца пытаннем "Чым выклікана напружанасць на беларуска-літоўскай мяжы. Каму гэта НАТА?". І падобна, дае адказ:
"Мы з'яўляемся сведкамі нарастання супрацьстаяння паміж цэнтрамі сілы. На жаль, адбываецца практыка вяртання да палітыкі мілітарызацыі і гонкі ўзбраенняў. Ваенныя выдаткі ва ўсіх нашых суседзяў у апошнія гады растуць. Мала таго што яны большыя, чым у Беларусі, і ў грашовых адзінках, і ў працэнтах ад ВУП, у наяўнасці мілітарызацыя ўсяго рэгіёна, і гэта фон, на якім плануецца праводзіць вучэнні".
У артыкуле з загалоўкам "Навошта патрэбны "танкавы кулак" каля мяжы Беларусі?" розныя ваенныя эксперты бачаць зусім пэўную пагрозу:
"Танкі — гэта ўдарная сіла сухапутных войскаў. І яны будуць знаходзіцца ў непасрэднай блізкасці ад нашай мяжы! Зразумела, Беларусь вымушана будзе прымаць разумныя меры ў адказ. Вядома, нельга сказаць, што гэтыя танкі нам залішне пагражаюць, але сітуацыю ў Еўрапейскім рэгіёне назваць спакойнай ужо нельга", — заяўляе адстаўны вайсковец і аўтар "Белорусской военной газеты. Во славу Родины" Ігар Чыбісаў.
Там жа эксперт па нацыянальнай бяспецы Аляксандр Цішчанка кажа, што бачыць у тым, што адбываецца, дэманстрацыю сілы, і задаецца пытаннямі:
"Мне здаецца, беларускі бок мае права разглядаць такія крокі як недружалюбныя. Бо Беларусь са свайго боку не сцягвае войскі да межаў ЕС. І яшчэ. Для чаго ў Літве будуць размешчаны амерыканскія танкі? Прычым каля самых нашых межаў, калі Беларусь ніяк не пагражае ніводнаму суседу, калі афіцыйны Мінск выбудоўвае міралюбівую палітыку?"
Пры гэтым усім дзяржаўным СМІ нібы памяць адбіла пра беларуска-расійскія вучэнні "Захад", якія праходзілі ў 2009, 2013 і 2017 гадах. Пра вучэнні "Шчыт Саюза", якія праходзілі ў 2006 і 2019 гадах. І чамусьці тады яны зусім інакш рэагавалі на недавер палітыкаў суседніх краін. Якія пагрозы, ну што вы, гэта ж "абарончыя" вучэнні. А цяпер вось памяняліся ролямі.