Беларускі пісьменнік Пятро Васючэнка пасмяротна трапіў у спіс кандыдатаў на прэстыжную Міжнародную літаратурную прэмію ў галіне дзіцячай літаратуры.
Прэмія ALMA — Astrid Lindgren Memorial Award (іншымі словамі, «дзіцячая Нобелеўка») была заснавана ў гонар шведскай пісьменніцы Астрыд Ліндгрэн. Яна ўручаецца за значны ўнёсак у развіццё дзіцячай літаратуры і літаратуры для юнацтва.
Спіс намінантаў 2020 года быў агучаны на 71-й Франкфурцкай міжнароднай кніжнай выставе і надрукаваны на сайце Прэміі. У яго ўвайшлі 237 пісьменнікаў з 68 краін свету. У спісе 49 новых імён. Сярод іх і беларус Пятро Васючэнка. Ён не першы дзіцячы пісьменнік, які вылучаецца на згаданую прэмію ад Беларусі. Як сведчаць арганізатары, з 2010 па 2016 год намініраваліся яшчэ тры беларускія аўтары — Георгій Марчук, Міхась Пазнякоў і Уладзімір Ліпскі.
Для беларускай пісьменніцы Алены Масла гэта і радасная, і сумная навіна.
— Радасная, бо ў кампаніі самых выбітных аўтараў з усяго свету ёсць і наш пісьменнік! Гэта годны адказ скептыкам, якія любяць адно крытыкаваць і плакаць — нібыта нічога ў нас няма, — кажа Алена Масла. — Казачныя сусветы Пятра Васючэнкі такія бяздонныя, што ў стане захапіць у палон чытацкія душы — каб наталіць прагу прыгодаў, даць волю фантазіі, волю смеху, бо ў творах багата гумару! Сумная ж навіна — праз тое, што казачніка ўжо няма з намі. Сёлета, пад канец жніўня, нечакана ён пайшоў з жыцця. Няхай будзе прытульнай Вечнасць, дарагi казачнiк. Вы там са сваiмi добрымi казкамi, мусiць, прастуеце па Птушынай Дарозе… i зямное ўжо не хвалюе. Але няхай яно азавецца да Вас iмкненнем беларусаў дагнаць Вас, паспець крыкнуць «Дзякуй!» і абавязкова падумаць пра тое, што Творцаў усё ж трэба шанаваць пры жыццi…
У выдавецтве «Мастацкая літаратура» ў Пятра Васючэнкі выйшла тры кнігі. Галоўны рэдактар «Мастацкай» паэт Віктар Шніп упэўнены, што Васючэнка быў, ёсць і будзе адным з найцікавейшых пісьменнікаў, якія пісалі для дзяцей.
— Ягоныя паны Кубліцкі ды Заблоцкі стаяць побач з героямі «Палескіх рабінзонаў» Янкі Маўра і «Міколкі-паравоза» Міхася Лынькова, — гаворыць Віктар Шніп. — І не проста побач, а, на маю думку, паперадзе іх. Пакуль што пра гэта не гаворыцца, але пройдзе час — і яно так будзе. Усё напісанае Пятром Васючэнкам напісана таленавіта. Нам, сучаснікам пісьменніка, застаецца ганарыцца тым, што мы яго ведалі і жылі з ім побач.
У спісе кандыдатаў на літпрэмію (пісьменнікаў, ілюстратараў, прамоўтэраў) — 46% жанчын, 41% мужчын і 13% арганізацый.
Пераможца будзе аб’яўлены 31 сакавіка 2020 года падчас кніжнай выставы дзіцячай літаратуры ў італьянскай Балоньі і атрымае 550 тысяч еўра.
Дадаткова
Пятро Васючэнка нарадзіўся ў Полацку ў 1959 годзе. У 1981-м скончыў факультэт журналістыкі БДУ, затым аспірантуру Інстытута літаратуры імя Янкі Купалы, дзе працаваў да 1997 года. У гэты ж год узначаліў кафедру беларускай мовы і літаратуры Мінскага дзяржаўнага лінгвістычнага ўніверсітэта. Кандыдат філалагічных навук, аўтар кніг прозы, драматургіі, публіцыстыкі. Паводле ягоных п’ес ставіліся спектаклі ў сталічным Тэатры юнага гледача, маладзечанскім Тэатры лялек і іншых тэатрах краіны. Найбольш вядомыя дзіцячыя творы «Прыгоды паноў Кубліцкага і Заблоцкага» і «Жылі-былі паны Кубліцкі ды Заблоцкі».
Памёр 25 жніўня 2019-га, яму было 60 год.
Зміцер Арцюх
Фотаздымак: Созвучие
Статья на Млын.by