Найти тему
TURFA OLAM

Музейлардаги ланъатланган конли экспонатлар

1540 йилнинг 13 июль куни Англиянинг Девоншир графлигида таваллуд топган Сэр Фрэнсис Дрейк номи сиз яхши таниш эмаслигини биламиз. Бу шахс Англия ва карокчилар тарихида жуда катта роль уйнаганлардан саналади. Сабаби у уша пайтдаги Англиянинг денгиз буйича ракибларидан энг кучлиси хисобланган Голландия флотини янчиб ташлашга муваффак булган. 1596 йилнинг 27 январь куни карокчи ва саехатчи, харбий Сэр Фрэнсис Дрейк кемаси Панама сохилларида лангар ташлайди. Ва у шу ерда шу куни оламдан куз юмади. Сэр Фрэнсис Дрейкнинг васиятига кура унинг барча буюмлари Англияга Девонширга кайтарилиши лозим эди.

-2

Уша буюмларнинг ичида энг кимматлиси эса Дрейк барабани эди. Дрейкни хамиша хамрохи саналган ушбу барабан тарихи жуда утмишга бориб такалади. У агар хавф сезса уз узидан диккат килинг уз узидан чалиниб кетаркан. Аник фактларга кура хозирги кунда Англиянинг Бакленд Эбби аббатлигида сакланаетган мазкур барабан Англияга хар сафар душман хужум килишидан олдин уз узидан номаълум сабабларга кура овоз чикарган экан аникроги худди уни номаълум киши чалаетгандай куриниш берган. Айтишларига караганда ушбу барабан бугунги кунгача Наполен Бонапарт Англияга хужум килаетган, биринчи жахон урушида ва иккинчи жахон урушининг бошланишида сирли тарзда атрофдагиларни келаетган хавфдан огохлантирган экан.

-3

1609 йилнинг 26 март куни Лондонда бу олам билан видолашган Джон Ди яхши биласиз Буюк Британия кироличаси Елизавета 1 нинг маслахатчиси ва башоратчиси саналган. Уз даврининг кузга куринган файласуф ва астрономи хисобланган Джон Ди узидан унча катта булмаган кристалл колдиради. Унинг узини кайдларига ишонадиган булсак бу кристаллни ерга фаришталар олиб тушган ва Джон Ди ундан факат ва факат башорат килишда фойдаланган. Унинг улимидан кейин эса ушбу кристалл кандайдир йуллар билан Буюк Британиянинг уша пайтдаги машхур докторларидан бири Николас Калпепер кулига бориб тушади ва доктор бу кристаллдан одамларни даволашда фойдаланади.

-4

Бирок Николас Калпепер вафотидан бир кун олдин бу кристаллни кулидан тушуриб юборади ва эртаси куни аник саналарда 1654 йилнинг 10 январь куни у вафот этади. Шу билан сирларга бой кристалл 1937 йилгача тарихдан йуколади. 1937 йилда эса кандайдир йуллар билан синдириб куйилгандан кейин иблислар кристалига айланган кристалл аукционда пайдо булади ва шу куннинг узида инсоният гени лойихасининг рахбари Wellcome трести томонидан сотиб олинади. Бугунги кунда хам ушбу Джон Ди кристалини Велком трести коллекциясидан урин олганини эслатган холда навбатдаги маълумотга юзланамиз.

-5

Умар Хаем газалларини инглиз тилига таржима килган холда уни бутун Европага танитган олим ва харбий Эдвард Херон-Аллен 1861 йилнинг 17 декабрь куни Лондонда таваллуд топган. Жуда куп умрини изланишлари оркали Хиндистонда утказган Эдвард Херон-Аллен улими олдидан васият кизига васият килиб уз васиятида у бир буюмни вояга етгандан кейин очмасдан Лондондаги табий тарих музейига топширишни езиб колдиради. Бу буюм эса тарихда бинафша ранг сапфир номи билан кайд килинадиган жуда конли тарихга эга Дехли сапфири эди. Энди факт. Ушбу сапфир инглизлар хиндистонни босиб олган пайтда Маъбуд Индра ибодатхонасидан жуда куп кишининг каршилигига карамай олиб кетилган эди. Ва бинафшаранг Дехли сапфири учун бир эмас юзлаб кишиларнинг кони тукилганди.

-6

Шу боисдан сапфир кимнинг кулига тушса у сирли ва тушуниб булмас холатда халок булаверарди. Эдвард Херон-Аллен эса уни кулига олиши билан васиятини езиб сапфирни банкнинг саклаш сейфига топширади. Сапфир эса васиятга кура унинг кизи томонидан 1944 йилда очилмасдан Лондон табий тарих музейига топширилади. Энг кизиги шуки 7 марта уралган когознинг ичида бинафшаранг сапфир ва Эдвард Херон-Алленнинг музей маъмуриятига мурожати бор эди. Мурожат эса шундай сузлар билан якунланганди. Маслахатим шуки тошни кулга олган киши уни денгизнинг тубига ташлагани маъкул, ланаътланган бу тош жуда куп кишини естигини куритишга улгуриб булган. Аммо Эдвард Херон-Алленнинг бу гапларига хеч ким эътибор килмаган ва хозирда ушбу бинафшаранг сапфир бориб тушган жойи саналмиш Лондон табий тарих музейининг энг ноеб экспонатларидан бири саналади.

-7