Найти тему
TURFA OLAM

Ком-Эль шокаф кабрлар кургонининг очилиши

Тарихдан сизу бизга яхши маълумки Мисрнинг Искандария шахри энг сунги бор 1890 йилда вайрон килинган. Шундан кейин инсоният мазкур тарихий шахарга етказган зарарлари хакида уз узига хисобот бера бошлади, бир суз билан тушунадиган килиб айтганда инсонлар узидан бир неча минг ешга катта булган бу шахардаги тарихий кимматга эга утмишнинг тилсиз гувохларини кайта тиклашган ва уларни урганишга кириша бошлади. 1900 йилда мисршунос архелоглар Искандариянинг гарбий кисмида эрамизнинг 1 асрига оид булган улкан уликлар шахарчасини аникроги кабристонлар кургонини топишга муваффак булади.

-2

Ва унга Ком-эль-Шокаф дея ном берилиб бир неча ун йиллар давомида уни урганишга киришилади. Миср кадимшунослиги вазири Халид Аль Ананийнинг гапларига кура кадимги рим ва миср архитектурасининг энг ноеб ва нодир услубларини узида мужассамлаштирган ушбу меъморий едгорликнинг энг куйи кисми тасаввур килинг 34 метр пастда жойлашган. Ком-эль-Шокаф катакомбасида эрамиздан аввалги 1 асрда вафот этган 300 та машхур шахс дафн килинган булиб уларнинг аксарият кисми миср фиръавнлари сингари мумиеланган холда сунги манзилга кузатилган. Бундан ташкари уларнинг урган олимларнинг сунги хулосасига кура катакомбада жойлашган купчилик саркофаглар енида отлар,одамларнинг суяклари хам топилган.

-3

Бу эса уларни уз хизматкорлари ва узига карашли жонзотлари билан бирга дафн килинганидан далолат беради. Ком-эль-Шокафнинг энг антика томони шундан иборатки ундаги саркафоглар жойлашган хоналар лабиринтнинг ичида жойлашган булиб хеч бир хонада кейинги хонага чикиш жойини курсатадиган белгилар куйилмаган. Бирок уларни сунги йулга тантанали равишда кузатиб куйган якин дустлар учун чиройли суратлар ва накшлар билан безатилган мехмонхона бор. Бундан келиб чикадики Ком-эль-Шокаф какомбасига маълум муддатгача аник саналарда айтадиган булсак улар дафн килинган 100 йил утгандан кейин хам уларнинг якинлари келиб уша саркофаг ичида бу ерга жойлаштирилганларни хотираси учун кандайдир удумларни такрорлаб туришган.

-4

Ком-эль-Шокафга кириш эшигида маъбуд Анибуснинг ва Хобекнинг хайкалини урнатилганини эса археоглар эрамизгача 1 асрда хам кадимги Мисрликлар ва кадимги Римликлмар уликлар оламида яна тирилишга ишонганлиги билан изохлашган. Худди миср фиръавнлари каби бу ерга саркофагнинг ичига жойлаштирилган 300 та шахс хам узини хизматкорлари, жониворлари ва курол аслахалари билан дафн килинган. 1990 йилгача эса уларни маълум кимматга эга булганини аллакачон талаб булишган. Архелоглар бу ерга кадам кйишганда улар тасаввур килб булмас бирлашган архитектурани куриб хайратдан ека ушлашган.

-5

АКШларининг халкаро кадимий туристик манзилларни ривожлантиришга кумак бериш агентлиги Ком-эль-Шокаф катакомбаси учун 5 миллион 700 минг доллар микдорида пул ажратгандан кейин бу ер саехлар учун рестоврация килинди ва 2019 йилнинг 3 март куни расман кадимги Миср ва Рим маданиятига кизикучилар учун кайта очилди. Ком-эль-Шокаф катакомбасининг яна бир барча олимларни хайратга соладиган томони шундаки уни бунед килишда иштирок этган мухандислар ва архитекторлар катакомбани маълум бир вактдан кейин сув остида колишини хам билишган ва бу ерда улар хароратни хамиша узгармас тарзда саклашга хизмат килувчи йулаклар куришган. Эслатиб утамиз Ком-эль-Шокафда умумий чукурлиги 35 метрни ташкил килувчи кудук хам топилган. У эса уз навбатида мазкур обиданинг ичида хароратни бир хил тарзда ушлаб туришга хизмат килади. Катакомба деворларидаги кадимги рим ва кадимга миср архитектурасининг уйлунлигини намоиш этувчи тошга ишланган суръатларнинг купчилигида эса асосан мумиелаш жараени акс эттирилган. Бундан шундай хулосага келиш мумкинки Ком-эль-Шокафдаги саркофагларнинг аксарият кисмида мумиеланган жасадлар мавжуд.

-6