Найти тему
TURFA OLAM

Инсондан куп умр курадиган жониворлар

Тошбакалар яхши биласиз ер саерасидаги энг кадимий жонзотлардан бири саналади. Уларнинг бугунги кунда фан учун жуда куплаб турлари маълум, бирок шуларнинг ичида гигант тошбакалар номини олган огирлиги 200 кгдан ошидаган тошбакалар инсонлардан хам куп умр куриши билан бошкаларидан ажралиб туради. Хозиргача гигант тошбакаларнинг энг узок хает кечиргани Хиндистоннинг Калькутта шахридаги хайвонот богида кайд килинган булиб Адвайта лакабли мазкур 250 кг огирликка эга гигант тошбака 256 йил яшагандан кейин улган экан. Сунги археологик казишмалар натижасига кура бундан 220 миллион йиллар олдин хам ер юзида яшаган тошбакалар организми агар билмасангиз айтишимиз мумкин хар кандай иклимга бардош берган холда тирик колишга мослашган. Сабаби улар динозаврлар билан енма ен хает кечирган. Динозаврлар кирилиб кетган аммо тошбакалар йук. Хозиирги кунда гигант тошбакаларнинг купчилик кисми Хинд океани худудидаги Альдабара оролида хукумат химояси остида хает кечиришларини аник маълумот урнида эслатиб навбатга маълумотга юзланамиз.

-2

Халк тилида сазан балиги номини олган баликларнинг кои номли турли борлиги факат ва факат Японияда кузатилган. Ушбу балик устида океания фанини асосчиси хисобланган Жак Иф Кусто хам маълум бир муддат тадкикот олиб борган. Аслида кои сазанининг инсонлардан куп хает кечириши фан учун эслаб колинг 1966 йилдагина маълум булган. Япониялик доктор Комей Кошихара ешлик пайтидан бошлаб кои сазанларини кузатишни бошлаган. Унинг аник фактларига кура умумий узунлиги 70 смни ташкил киладиган баликларнинг ушбу тури табий мухитда 100 ешдан ортик умр кураркан. Бирок яна бир япон доктори Масаюки Амано Кошихаранинг бу гапларига кушилмайди. Сабаби Кои сазанларини у махсус замонавий технологиялар ердамида шу маълум буладики Кои сазанлари дккат килинг табий мухитда камида 226 йил яшай оларкан. Уни узини замонавий технологиялар ердамида урганган уша кои сазани эса 217 ешда эканлиги исботланган.

-3

Саерамиздаги энг кадимий жонзотлардан яна бири бу денгиз типратиканлари хисобланади. Уларни Палеозой эраси даврида хам мавжуд булганлиги фан томонидан архаелогик далиллар ердамида уз исботини топиб булган. 19 асрда яшаб утган олимларнинг фикрига кура денгиз типратиканлари узоги билан 15 йил хает кечиради. Аммо 2003 йилдаги тадкикотлар эса бу сонларни бир эмас бир неча марта ошишига олиб келди. Денгиз типратикларининг организми буни бир тасаввур килинга кексайиш жараенини бошдан кечирмас экан. Шу боисдан улар 200 йилдан ортик хает кечираркан.

-4

Китлар бу сизга маълумки саерамиздаги энг йирик жонзотлар саналишади. Уларни бир неча асрдлар ердамида урганган олимларнинг кайдларига кура китлар 40 йилдан ортик умр куради. Лекин уларнинг ичида Грелландия китлари китларнинг бошка турларига нисбатан жуда узок хает кечириши Жак Иф Кусто томонидан аник фактлар ердамида исботланган. Греллендия китларининг энг кекса вакили Жак Иф Кусто уларни урганган вактда эслаб колинг 211 ешда булган. Китларнинг организми хам кексайиш жараенини бошдан кечирмайди ва улар то умрининг охирги дакикасига усишда ва рифожланишда давом этади. Грелландия китларининг канча умр курганини эса факат ва факат уларнинг кузларидан билиш мумкин экан. Кустонинг тахминига кура Грелландия китларининг еши уларни куриш кобилиятини пасайишига сабаб булади ва улар кексайган сайин куз нуридан ажралиб боради. Охир окибат эса ожизликка махрум булади. Бу эса уларни улими билан хотима топади.