Найти в Дзене
TURFA OLAM

Европада нега мурдалар конини ичишган

Голливуднинг урта асрлар европаси хаети акс эттирилган айрим фильмларини диккат ва сабр билан тамоша килган булсангиз уларда искирт кишиларнинг катл майдонига кулларида идиш билан ташриф буюрганини ва боши танасидан жуда килинганнинг конини уша идишларга солиб еппасига ха ха нотугри эшитмадингиз еппасига ичишганини гувохи буласиз. Бу жараен аслида уйлаб топилган еки кайсидир кино ижодкорининг фантастик гояси эмас хакикатдан булиб утган вокеа саналади. Энди факт. Илмий унвонга эътибор беринг, профессор, алхимик Парацельс асли швейцариялик булиб у 1541 йилнинг 24 сентябрь куни хозирги Зальзбург шахрида вафот этган. Урта асрлар тиббиетига катл килинганнинг конини шу ернинг узида ичиш атамасини ва усулини худди шу алхимик киритган. Унинг кайдларига кура нима эмиш эпилепсиядан тушунадиган килиб айтганда тутканокдан аъзият чекадиганлар катл килинган кишининг танасидан чикаетган сунги томчи конни булса ичса у уз дардидан халос булармиш. Буни карнгки урта асрлар европаси учун бу екиб тушган куринади Парацельснинг бу курсатмаси нафакат Швейцарияда балки бутун Европада екимли хис туйгулар билан кутиб олиниб амал килинган.

-2

Парацельс 24 ешли сарик сочли катл килинган эркак кишининг тана аъзоларида спиритус анималис элементи жуда мул кул деб хисоблаган. Бу сузни лотинчадан таржима киладиган булсак тирик рух элементи маъносини беради аслида. Лекин уни инсонни даволашга нима дахли борлигига сиз каби биз хам тушунмадик тугриси. Тиббиетга каннибализмни аникроги одамхурликни аралаштирган яна бир урта аср табибларидан бири бу агар буларни табиб дейиш мумин булса албатта биз юкорида эслатган катл килинганни конини ичишни тавсия килган Парацельснинг шогирди Кроллиус булади. Унинг езувларига кура катл килинган жиноятчиларни танасини булаклаб олдин узум виносида саклаш керак ундан кейин эса уша булаклардан гуштларни ажратиб олиб уларни куеш нурида куйиш керак. Юкоридаги конли ва хайвоний жараендан кейин бумалол улик одам гуштидан худди гиех уисликлар сингари фойдаланиш мумкин. Нима эмиш бу гуштлар инсонни карийиб барча дардига даво хисобланармиш. Энг ачинарлиси шуки каннибализмнинг энг огир куринишини беморларга тавсия килган бу Кроллиуснинг даволаш услубини 1756 йилнинг 19 июль куни Германиянинг Марбург шахрида бу оламни тарк этган шаркшунос файласуф Иоганн Шредер маъкуллаган экан. Мана сизга урта асрлар европаси тиббиети.

-3

Шу боисдан булса керак дуненинг карийиб барча тиббиет олийгохларида Абу Али Ибн Синонинг асарлари бугунги кунгача дарслик сифатида кулланилиб келинади. Катл килинганни гуштини истеъмол килиш буни езиб куярсиз Хитойда хам амалда булган. Охирги шундай холат эса бу уят албатта 1907 йилда ха 20 асрда инкилобчи Сюй Си Линни катл килишганда кузатилган. Ушанда Сюй Си Линни катл килиб булишгандан кейин унинг юрагини сугуриб олиб хамманинг куз унгида курикчи аскарларга уларни тетик булиши учун беришган экан, улар булса тортик килинган бу таомни мамнуният ила истеъмол килишган. Ролигимизни суз бойлиги буйича буйича дуне адабиетида 2 уринда турадиган Уилям Шекспирнинг бир чиройли сузлари ила нихоялашни лозим топдик. Инсоннинг хайвондан фарки унинг инсон эканлигидадир, аммо шундай инсонлар борки уларни харакатларини курганда хайвон узининг хайвонлигидан уялиб кетади.

-4