Найти тему
TURFA OLAM

Ака ука Гриммлар аслида ким булган

Ака ука Гриммлар хаетини купчилик шу номли Голливуд кино ижодкорлари томонидан 2005 йилда суръатга олинган фильм оркали билади бирок мазкур фильмдаги вокеаларнинг ака ука Гриммлар хаетига диккат килинг умуман алокаси йук. Умри давомида ака ука Гриммлар номи билан 23 та катта кичик эртаклар езган Якоб ва Вильгельм Гриммлар хозирги Германиянинг Ханау шахрида оддий ишчи оиласида дунега келган. Улар оилада 9 та фарзанд булиб Якоб ва Вильгельмлар уз ака укалари орасида илмга чанкоклиги ва китобсеварлиги билан бошкаларидан ажралиб турган. Жуда куп йиллар давомида Германиянинг Касселе шахрида истикомад килган ака ука Гриммлар лицейни тугатгандан кейин Берлин университетининг лингвистика факультетига укишга киришади ва у ерни аъло бахолар тугатишади. Бу пайтда эса Германия Франциянинг аникроги Бонапартлар сулоласининг мустамлакасига эди. Германияни Наполеоннинг акаси Жером Бонапарт идора киларди. Ака укаларнинг тунгичи Якоб 1785 йилнинг 4 январь куни таваллуд топган булиб у укишни тугатиши билан Германия миллий кутубхонасига ишга киради ва тасаввур килинг шахсан Жером Бонапартнинг шахсий кутубхоначисига айланади. Унинг ишончи эса илмга чанкок еш ака укалар учун барча кадимий кулезмаларни мутолаа килиш имконини берарди.

Ака укаларнинг кежаси Вильгельм Грим 1786 йилнинг 24 февраль куни тугилган булиб у хам акасини енига олийгохни тугатиб кутубхонага ишга киради. Шу зайлда улар халк огзаки ижоди ва асосан немис тилининг тарихи устида ишлай бошлашади. Эслатиб утамиз ака ука Гриммлар узларининг эртаклари учун аникроги чоп килинган ва сотилган эртак китоблар учун диккат килинг хеч качон хеч кандай гонарар олишган эмас улар буни талаб хам килишмаган. Сабаби ака ука Гриммлар учун эртаклар бу жиддий мавзу саналган эмас. Гарчи уларни эртаклари улар хаетлик чогида дуненинг жуда куплаб тилларига таржима килинган булсада. Наполеон хукумати агдарилгандан кейин эътибор беринг тилшунос ака ука Гримллар учун Германиядаги карийиб барча эшиклар епилади ва янги хукумат уларни мамлакатдан тасаввур килинг 3 кун ичида чикиб кетишини талаб килади. Сабаби янги хукумат уларни французлар билан бирга ишлаганликда айблаб камокка олса Германия оекка турарди. Ака укалар бадарга булмаслик учун немис тили лугатини ишлашга розилик билдиришади ва умрларининг охирига кадар улар шу немис тили лугати устида ишлашади.

-2

Аник фактларга кура Вильгельм Гримм 1859 йилнинг 16 декабрь куни немис тили лугатининг Д харфига келганда бу оламни тарк этади. Якоб Гримм эса укасидан 4 йил кейин аникроги 1763 йилнинг 20 сентябрь куни яна лугатнинг мева сузига келганда диккат килинг иш столида жон беради. Ака ука Гриммлар эртакчиликдан кура аслида илм одамлари саналишган. 1756 йилда Германияга Япониядан элчилар делегацияси ташриф буюрганда хукуматдан ака ука Гриммлар билан учрув ташкил килишни сураган экан. Бунан келиб чикадики 1756 йилда аллакачон ака ука Гриммлар эртаклари япон тилига таржима килиб булинган. Энди уларнинг машхур эртаклари хакида тухталиб утамиз. Сиз голливуд киноларида курадиган оппок ой эртаги ака укал Гриммлар китобида мутлако ундай езилган эмас. Гриммлар халк орасида юриб туплаган эртакларини хеч кандай узгаришсиз чоп килишган ва улар жуда дахшатли вокеаларга бой булган. Мана испот. Оппок ой эртагида сиз биласизки шахзода келиб буса олиб оппок ойни уйготади, аммо Гриммлар китобида эслаб колинг шахзода келиб ундан буса олмайди уни зурлайди ва малика бехуш холатда эгизак тугади. Уни давоми унданда баттар.

-3

Энди Золушка эртагини олайлик. Фильмларда Золушканинг опа сингиллари оек кийимини киялмайди ва кейин у Золушканики эканлиги маълум булади. Ака ука Гриммлар китобида эса уша кичик улчамдаги оек кийимини опа сингиллар уз бармокларини чопиб ташлаб кийиб куришади. Рус адабиетининг энг етук вакили саналган А.С.Пушкиннинг олтин балик эртаги хам билиб куйинг ака ука Гриммлар эртагидан кучирма килинган. Факат ака ука Гриммлар китобида чол олтин баликдан сураган шохлик Рим папалиги булган халос.

-4

Умид киламизки мавзуни аник ва тушунарли тарзда баен кила олдик. Турфа Оламдан йироклашманг. Сиз билмаган тарихий маълумотлар хали олдинда.