Бу күннэргэ Саха сирин киинэ тыйаатырдарыгар кэтэһиилээх “Тыгын Дархан” киинэ көрөөччү дьүүлүгэр таҕыста. Күҥҥэ хас да көрдөрүүгэ – киһи толору. Ону тэҥинэн социальнай ситимҥэ, күннээҕи да кэпсэтии киинигэр киинэ тула санаалар тураллар. “Тыгын Дарханы” бу иннинэ хас даҕаны хартыынатынан саха дьонугар биллибит режиссер Никита Аржаков икки сыл тура тэбинэн уһулла. Киинэ сүнньүгэр народнай суруйааччы Василий Яковлев – Далан “Тыгын Дархан” арамаана сытар. Хартыына олоххо киирэригэр өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн 255 (!) мөл.солк. көрүлүннэ. 11 улууска уһуллубут хартыынаҕа 10 тыһыынча киһи кыттыыны ылла. 16-17-с үйэ олоҕун-дьаһаҕын көрдөрөр туһуттан улахан тутуулар оҥоһулуннулар. Элбэх ахсааннаах учуонайдар, кыраайы үөрэтээччилэр, чинчийээччилэр, археологтар сүбэ-ама буоллулар. Оччотооҕу дьон таҥаһын-сабын бэлэмнээһиҥҥэ киэҥ хабааннаах, ымпыктаах-чымпыктаах үлэ барда.
– Киинэ икки сыл Саха сирин 11 улууһугар, 14 нэһилиэнньэлээх пуунугар уһулунна
– 3 тыһыынча көстүүм тигилиннэ
– 200 уһулуччулаах декорация турда
– Киинэ бүддьүөтэ – 255 мөл.солк.
– 10 тыһыынчаттан тахса киһи уһулунна.
Дьон тугу биһирээбитий?
• Аан дойду да таһымыгар кыбыстыбакка таһаарар дьиҥнээх киинэлии хаачыстыбалаах хартыыналаммыппытын.
• Киинэни устууга киэҥ хабааннаах үлэ ыытыллыбытын. Үтүмэн үгүс таҥас-сап, сэп-сэбиргэл, иһит-хомуос, дьиэ-уот бэлэмнэниллибитин. Тоҕус улууска саха дьоно түмсэн, киинэ уһуллуутугар кылааттарын киллэрбиттэрин.
• Киинэ тыас-уус, уот-күөс чааһыгар олус табыллыбытын.
• Саха сирин айылҕатын кэрэтэ, баайа, култуурата, фольклора киэҥник сырдатыллыбытын.
• Далан тыла-өһө уларытыллыбакка, уус-уран сахалыы саҥа сайа этиллибитин.
• Устуоруйа чахчылара токуруллубатахтарын.
• Сүрүн дьоруойдарга саха чулуу, бөдөҥ-садаҥ уолаттара, талааннаах артыыстара анаммыттарын.
• Тыгын Дархан илгэ ыҥырар санаата, баҕата ханнык да түгэҥҥэ ыһыктыллыбакка, тиһэҕэр тиэрдиллибитин.
Киинэ тугу өйдөттө?
• Олус дириҥ устуоруйалаах, култууралаах, сиэрдээх-туомнаах норуот буоларбытын.
• Или-эйэни төрүттүүргэ Тыгын саҕаттан дьон кыа хаанын тохпутун, тыынын толук уурбутун.
• Күннээҕи аһы-таҥаһы, баайы-дуолу, хоойго күөлэһийэргэ сөптөөх “үчүгэй” дьахтары олох сыала оҥостубакка, ырааҕы, киэҥи, сайдыыны көрүөххэ наадатын.
• Салайааччы, аҕа баһылык тыла ыйааһыннааҕын, суолталааҕын, булгуччу толоруллуохтааҕын.
• Айылҕалаах дьоммут көһөҥө күүс буолалларын.
• Ийэ-аҕа үйэ тухары мунньан, кэриэс гынан хаалларбыт сүөһүтүн-аһын, баайын-дуолун ыспакка-тохпокко, салгыырга, тэнитэргэ өйү, күүһү булунар наадатын.
• Кэскиллээх, үйэлээх санааны олоххо киллэрэр туһугар тыһыынча да киһи утары соҕотох тахсартан куттаммат наадатын.
Көрөөччү киинэни хайдах ылыммытын, ордук ханнык түгэҥҥэ хом санааламмытын туһунан аныгыскы таһаарыыга аах.
Хаартыскалар exo-ykt.ru, news.ykt.ru саайтартан ылыныллылар.