Найти тему
ИМАН ЖӘНЕ ЗАМАН

318-ші Қара пайым-сөз: Кеше бала едік, ата сақалымыз аузымызға түссе де, әлі де сол баламыз

Осыдан он жыл бұрын тұла бойым тырысып ауруханаға жатуға мәжбүр болдым. Бір күні палатамызға зілдей ауыр бір шамадан аппараттан шыққан резеңке түтіктер – жүрегіне, бүйрегіне, қуығына т.т. жерлеріне жалғанудың арқасында өмір сүріп жатқан бір қазақты жатқызды. Әйелі және екі перзенті әлгі қазаққа жиі-жиі тамақ берген соң қойсын ба, бүкіл палатамыз сол күні-ақ боқ-сідік сасып кетті. Палатаға кіре алмай қалғандықтан, әлгі қазақты палатадағылар «терминатор» деп қарғап-сіледі. Аузы-мұрнымды сүлгімен бүркеп жатып: «егер мына қазақ сияқты ауыр дертке ұшырасам, әйелімді, бала-шағамды, өзімді қинамай өз-өзіме қол жұмсап, өлгенім артық» деп өзіме серт берген едім. Көп ұзамай тез емделіп, содан бері ауруханаға жатпай келемін. Осы оқиға есіме түскенде, Ұлы Абай бабамыздың мына өлеңі есіме түседі:

«Адам – бiр боқ көтерген боқтың қабы,

Боқтан сасық боласың өлсең тағы.

Менi мен сен тең бе деп мақтанасың,

Бiлiмсiздiк белгiсi – ол баяғы.

Кеше бала ең, келдiң ғой талай жасқа,

Көз жеттi бiр қалыпта тұра алмасқа.

Адамды сүй, алланың хикметiн сез,

Не қызық бар өмiрде онан басқа?!»...

Осы бір шумақ өлеңнің ішіндегі: «Кеше бала ең, келдiң ғой талай жасқа» деген сөздің айтар мәні қандай терең еді десеңші. Көпшілік адам сол балалықтан арылмаған күйі, әсіресе мына «Тәжі-дерт» заманында шыбын жаны «шиқ» етіп, түкке үлгермеген күйі кетіп қалып жатыр. Қалғандары «тірі қалуым керек» деп тырмысып, бетперде киіп, сақтық шараларын жасап сақтануда. Сондайларды көрсем, көзіме баяғы «терминатор» қазақ елестеп, әлгінің көзіне тіке қарап тұрып сұрағым келеді «Не қызық бар мына өмiрде, не үшін тырмысасың» деп. Шынында да мына боқ өмірде не үшін тырмысып жүргеніңізді Сіздер жақсы түсінесіздер ме? Түсінсеңіздер, айтыңыздаршы, тым-тырыс отырып тыңдайын...