Rusya Federasyonunda yapılan evliliklerin geçersiz sayılması sadece mahkeme kararı ile mümkündür.
Mahkeme tarafından geçersiz kabul edilen ve iptal edilen evliliklerde, gerçek evliliklerin aksine evlilik süresi içerisinde oluşan ve kanunlarda yer alan sorumluluk ve sonuçların kısmen ortadan kalkması söz konusudur.
Örneğin mal bölüşümünde harcamaları yaptığını belgeleyen taraf malın sahibi olur.Yani normal evliliklerde olduğu gibi mal ve kazanımların tam olarak bölüşülmesi mümkün değildir.
Mahkemeler tarafından gerçek dışı ve göstermelik evlilik kararı verilmesi durumunda,evlilikten önce veya evlilik anında imzalanan evlilik mal düzenleme sözleşmeleride geçersiz sayılmaktadır.Dolayısı ile bir iş adamımızın göstermelik evlilik yaparken kendisini maddiyen garantiye almak amacı ile yapacağı evlilik sözleşmesi hukuki değer taşımayacaktır.
Aile birliği kurma amacı olmayan tüm evlilikler eşlerden birisinin veya üçüncü kişi ve kurumların mahkemeye başvurması durumunda iptal edilme riski ile karşı karşıyadır.Rusya da bu tür muvazaalı evliliklere; vatandaşlık almak,sürekli oturum sahibi olmak amacı ile sıkca başvurulduğu görülmektedir.Eşler arasındaki yaş farkı mahkemenin evliliği geçersiz saymasında önemli bir etkendir.Vatandaşlık almak için 20 yaşındaki bir gencin para karşılığında 75 yaşındaki bir kadın ile evlenmesi ve mahkemede biz birbirimizi seviyoruz demesi elbetteki ciddiyet den uzaktır.
Rusya da mahkemenin evliliği geçersiz kabul etmesine neden olan bazı başlıkları şu şekilde sıralamamız mümkündür;
Evlilik tarihinden itibaren eşlerin farklı adreslerde, reel olarak yaşamlarını sürdürmesi,aile ilişkisi kurma girişimlerinin bulunmaması.
Evlilik tarihinde eşlerden birisinin zorlama ve tehdit ile evlilik belgesini imzalamış olması.
Evlilik tarihinde eşlerden birisinin 18 yaşını doldurmamış olması ve yerel yönetimden yaş küçüklüğü nedeni ile resmi onay alınmamış olması.
Evlilik tarihinde eşlerden birisinin başka bir kişi ile resmen evli olması.
Eşlerin arasında yakın akrabalık olması.
Evlilik tarihinde eşlerden birisinin zihinsel özürlü olması veya yaş itibari ile kendi başına karar verecek durumda olmaması.
Evlilik tarihinde eşlerden birisinin bulaşıcı hastalık(cinsel hastalıklar,aids vs.) taşıması ve bu durumu diğer eşinden saklaması.
Evlilik tarihinde evlendirme dairesine ibraz edilen evrakların sahte olması.
Mahkeme evliliğin iptaline karar verirken , muvazaalı evlilik neticesinde madur olan taraf için maddi ve manevi tazminat,nafaka ödenmesi gibi ilave kararlarda alabilmektedir.