Авыл хикәяләре.
Самара өлкәсе. Похвистневский районы. Кечкенә Дунаевка авылы. Василий Бычков бабасы йорты.
Василий бабай үзгәрергә кирәк иде. Без ферма ишегалды аша үтәргә, капка ачарга тиеш. Анда, караватлар алдында, ихтыяҗ бар. Василий бабай капканы ачты, карады, бакча ахырында чит кешене күрде. Бу кеше Бычковлар йортын җентекләп тикшерде. Бабай акыл белән артка чигенде һәм тыныч кына капканы япты, чит кеше белән кызыксынып карап торды. Ypыен, дип уйлады ул. -, к, сыбызгы түгел. Безнең костюмнар кебек. "
Бабай чит кешенең сары тартма куйганын күрде. Бу сары тартмадан көмеш антенна, аннары тагын бер көмеш антенна, аннары өченчесе чыгарылды. Чит кеше бу тартманы борды һәм өч көмеш аякта кечкенә өстәл алды. Аннан соң кеше капкачын ачты, ак планшет алып, тартмага куйды. Аннары минем бабам аңлады: рәссам. Ул капка ачты һәм рәссам янына китте. Ул килеп карады һәм бик гаҗәпләнде: рәссам, ике тамчы су кебек, Лоша оныгына охшаган, ләкин Лоша түгел. Бабай сорады:
- Рәссам?
- "Рәссам", диде рәссам.
- - Сез безнең абзарларны ясарсызмы?
- - Мин сезнең абзарларны ясармын.
- Лешаныкы кебек тавыш. Бабай артистка карап торды. Ул башның аркасына, иякләренә, борынына, маңгаена һәм күзләренә карады. Бычковская токымы!
- Бүген бабам булдыра алмады. Ул: "Картлык шатлык түгел", - диде һәм өйгә китте. Өйдә ул ятты, күзләрен йомды һәм йокыга китте диярлек.
- - Бабай, бабай, син йоклыйсыңмы?
- - Ну, әби, мин йоклыйм дип сиңа ничек әйтә алам? Уяндым.
- - Беләсеңме, бабай, мин бакчада идем, һәм анда рәссам безнең иске абзарларны буяды. Алар аның белән ничек тере. Ул чыннан да безнең Лешкага охшаган, ләкин Лоша түгел.
- Өч көннән соң бабам су өчен баганага китте. Aәм чатлы күрше бар иде, ләкин ул һәркем турында белә иде. Мин бабамга әйттем, өч көн элек бакча артында чын рәссам иске абзарларны буяды. Бу бик матур булып чыкты. Чын туры. Ул шулай ук Василийга рәссамның Мәскәүдән булуын һәм аның дүрт баласы булуын хәбәр итте. Allәм барлык егетләр. Бу рәссамның әбисе әйтә, сугыш вакытында эвакуациядә булган. Ул әйтте, су коеп китте.
- Бабай уйлы иде, аңа нәрсәдер ирешә башлады. Ул рәссам торган урынга китте. Grassлән җимерелде. Grassләндә ул буялган буяуны күрде. Ул аны алды, сыпырды. Чүпрәктән турпентин исе китте. Яхшы ис! Ул аны кесәсенә салды.
- Көне буе бабам урын таба алмады. Төнлә ай якты, дулкынландыргыч балкып торды. Бабай торды, терлек күлмәген киеп, ишегалдына чыкты, баскыч алды һәм иске абзарларга китте. Ул иске абзарларга китте, баскычларны куйды һәм чатырдагы тишеккә менде. Ул утырды һәм тәмәке кабызды. Ул айга уйланып карады, ул бик тәэсирле, дулкынландыргыч итеп елгада чагылыш тапты, ул вакытта, кырык җиденчедә.
- Биш абый бар иде: ул, Иван, Николай, Андрей һәм Сергей. Василий кырык бишенчедә алынды. Ул фронтка барып җитмәде, кайтты. Сугыш бетте. Ләкин кардәшләр сугыштан килмәделәр. .Ителде. Иван Рославлда Германия концлагерендә үлде. Ә Николай, Андрей һәм Сергей Волхов фронтында үлделәр. Аларга шулай ук авыр иде, ач. Судагы билгә, агачларның кабыгын ашады. Иван, алар әйтүенчә, фронтта сазлыкларда, соңгы тапкыр җирле, безнең авылдан иптәш солдат күренде. Алар үтерелгән ат итен ашарга тәкъдим иттеләр. Иван бөтенләй баш тартты:
- «Мин үләр идем, - дип әйтә ул, - ләкин мин ат ашамыйм».
- Монда Иванның хатыны ачтан үлә. Ике бала. Алар үскән спикелец ашадылар. Василий аларның өенә керде, һәм алар ялганлыйлар, йөзләре шешә. Алар әйтәләр:
- -Ә без үләбез.
- Алар үлделәр. Аннары шул ук урамда егерме сигез кеше үлде.
- Шул ук елда Василий эвакуацияләнгән Тонка Федотовага гашыйк була. Бу иске абзарларның чатырында аларның оялары бар иде. Ай шулай балкып торды. Ул шулай ук елгада дулкынландыргыч чагылыш тапты. Бабай ятты һәм Тонкинның башының ничек аның кулында калганын искә төшерде. Ул аның дулкынландыргыч сулышын сизде ... Аннары эвакуацияләнде, бер айдан соң алып киттеләр. Исән калганнар. Аларның күбесе монда ялганга калган.
Бабай түбә ояларына карады һәм айны күрде, Иван, Николай, Андрей, Сергей абыйларын искә төшерде. Иванның хатынын искә төшердем, аның балаларын искә төшердем. Тонка искә төшерде ...
Аннары ул чүпрәкне чыгарды да сыпырды. Ул турпин сагызыннан ис китте. Бу бик яхшы ис иде! Һәм кычкырып әйтте:
- Бычковская токымы яши.
- Авыл хикәяләре. Бычковская токымы яши
- Андрей Подшивалов. 04/20/2020
https://zen.yandex.ru/media/id/5dd6986ccfa4bb2f43c7e900/jivet-bychkovskaia-porodarasskaz-5e9d4d93d718a27b2d6801f3