Бир кун Ҳазрат Али розиялоҳу анҳу намозга кетар экан, мушриклар (бутга сиғинганлар)дан бирига дуч келди.
Мушрик Ҳазрат Алига шундай деди:
– Ё, Али! Мен сизнинг аҳволингизни кўриб ҳеч тушунмайман. Охират бор, инсон бу дунёда қилаётган ҳар бир ишига жавоб беради, деб намоз ўқийсиз, рўза тутасиз, Жаннат бор, жаҳаннам бор дейсиз... Мен эса, буларга ҳеч ҳам ишонмайман. Орамизда қандай фарқ бор, сиз ҳам яшаяпсиз, мен ҳам яшаяпман. Бу қадар ғайрат кўрсатишнинг сабаби нима? Ҳар куни вақтида намоз ўқийман, рўза тутаман, деб бунчалик жафо чекишнинг боиси нима?
Виқор ва сукут билан бу гапларни тинглагач, Ҳазрат Али розиялоҳу анҳу шундай жавоб бердилар:
– Эй ғофил одам! Ўлимдан сўнг ҳаёт йўқ, деб, фараз қил. (Ёки бор деб...). Бизда имон, ишонч бордур. Иккинчи ҳаёт — охират ҳаёти бордир. Агар сенинг айтганинг каби қайта тирилиш йўқ бўлган тақдирда ҳам, мен бу қилаётган ишларим билан ҳеч нарса йўқотмайман-ку! Намоз ўқийман, Аллоҳимнинг амрларини тўла бажараман, рўза тутаман — булар менинг қуллик вазифаларимдир. Бу ишларимдан бу дунёда ҳеч зарар кўрмадим. Охиратда бу ишларим учун зарар кўришим мумкинми? Сен нима дейсан?
Мушрик бироз ўйлагач:
– Зарар кўрмайсиз, эй Али, — деди.
Ҳазрат Али розиялоҳу анҳу: – Рўза тутаман, мана, қаршингда турибман, сен мендан бирор зарар кўряпсанми? — деб сўрадилар.
Мушрик уларга жавоб бериб: – Йўқ, кўрмаяпман, — деди.
Ҳазрат Али розиялоҳу анҳу: – Фақир, муҳтож кишиларга ёрдам берсам, закот берсам ва динимиз бошлаган йўлга юрсам мен инсонларга ёрдам берган бўламан. Бундан мен қандай зарар кўришим мумкин? — дедилар.
Мушрик: – Зарар йўқдир, — деди. Ҳазрат Али розиялоҳу анҳу: – Агар охират бор бўлса, бу дунёдаги ишларингдан жавоб бериш лозим бўлса, имондан, намоздан, рўза ва закотдан, қилган аъмолингдан ҳисоб-китоб қилинса, у замон ҳолинг қандай кечади? — дедилар.
Умрини бутга сиғиниб ўтказган бу қари мушрик Ҳазрат Али розиялоҳу анҳунинг сўзларини тушуна бошлади, ва: – Ё Али! Сиз айтгандай бўлса, ўлимимдан сўнг тирилсам, Аллоҳ ҳузурига борсам, унда аҳволим қандай бўлади? — деб дарҳол имон келтирди.
Шундай қилиб, у ақлини остин-устин қилган шубҳа ва имонсизлик қоронғулигидан, динсизлик зиндонидан қутулди ва ҳидоятга эришди. Ҳазрат Али розиялоҳу анҳунинг имони кучдалиги, виқорли ҳаракати, кучли эътиқод билан қувватланган сўзлари бир ҳидоят нури ўлароқ, ул одамнинг қалбида порлаб ҳидоятга эришишига восита бўлди.
Юсуф Товаслий “Хикматлар ҳазинаси” китобидан олинди