İdrar yaparken vajinada yanma ve ağrı hissi kadınlarda üriner sistem enfeksiyonlarına işaret eder. Vajina çevresinde yanma, akıntı, kaşıntı, kötü koku veya ağrı varsa vajinit düşünülür.
Kadın cinsel organı, yani vajina, idrar yollarınının çıkışına, yani üretra ağzına çok yakındır. Bu yakınlığı sebebiyle birlikte enfekte olma olasılıkları yüksektir.
Kadınların vajina enfeksiyonları ve üriner sistem enfeksiyonlardan nasıl korunacaklarını bu yazıda birlikte anlatacağız. Kadınlar için yazılan bu yazının hedefi; basit önerilerle sık görülen bu hastalık gruplarından ideal korunmayı sağlamaktır.
İçindekiler:
1- Hastalık Nasıl Başlar?
a. Vajinanın doğal asidik yapısı bozulursa!
b. Tuvalet sonrası temizlik yanlış yapılırsa!
c. Diğer bazı durumlar
2. Hastalıktan Nasıl Korunabilirim?
a Bol su içmek!
b. Tuvalet temizliğini “önden arkaya doğru yapmak”
c. Doğru tuvalet alışkanlığı
d. Cinsel ilişki konusunda özen göstermek
e. Sağlam bir üretraya sahip olmak
3. Gecikmeden doktorunuzdan randevu almanız gereken durumlar:
4. Tedavi Nasıl Yapılır?
5. Gebelikte İdrar Yaparken Vajinada Yanma ve Ağrı
1. Hastalık Nasıl Başlar?
Vajina arkasında rektum bulunur ve buradan E.coli gibi mikroorganizmaların olduğu dışkı atılır. Vajina önünde ise idrarın boşaltıldığı 4cm gibi kısa bir üretra vardır. Vücudun sıvı ve katı atıklarının atıldığı bölgenin arasında olan vajinana dışardan gelen mikroplara karşı oldukça açık bir organdır. Vajinanın kendi özel asidik florası vardır.
Vajinanın doğal asidik florası, dışarıdan gelen mikropların öldürülmesini sağlar. Benzer savunma sistemi midede de vardır. Yediğimiz yemeklerde eğer mikrop varsa, midenin asit salgılarıyla öldürülür.
Vajinada itihaba virüsler, bakteriler, parazitler ve mantarlar neden olabilir. İltihap kaynağının etkenine göre vajinal akıntı, vulvada kızarıklık, kaşıntı, kötü koku gibi semptomlarla kendini belli eder.
1.a. Vajinanın doğal asidik yapısı bozulursa!
Vajinanın doğal asidik yapısının bozulması ve vajina pH’sının yükselmesi, mikropların vajinada üremelerini çoğalmalarını ve hastalık yapmalarını sağlar.
Vajinanın sabunlu sularla yıkanması bir temizlik olarak zannedilse de, sabunların bazik olması ve vajina pH’sını yükseltmesi nedeniyle mikroplara yaşama şansı sağlar ve hastalık oluşmasını kolaylaştırır.
Vajinal temizliğin düşük pH’lı intim temizleyicilerle veya sadece su ile yapılması önerilir.
Lütfen kız çocuklarınızın cinsel organını sabun, duş jeli veya diğer bazik karakterli temizleyicilerle temizlemeyiniz!
1.b. Tuvalet sonrası temizlik yanlış yapılırsa!
E.coli‘ nin birçok türü vardır. E.coli, insan ve hayvan bağırsaklarında doğal olarak bulunur. Dışkıya çıkabilir. Bu nedenle arkadan öne doğru yapılan tuvalet sonrası temizlikte, dışkıdaki E.coli, vajinaya ve üretra ağzına taşınabilir.
Kadın üretrası yaklaşık 4 cm kadardır. Arkadan öne yapılan temizlikte E.coli’nin bu kısa üretrayı aşması durumunda mesaneye ulaşabilir ve sistite (mesane iltihabı) neden olabilir.
Üretra ağzına kadar gelen E.coli, idrar yaparken yanma ve ağrıya neden olabilir. Tuvalet sonrası temizlik önden arkaya doğru yapılmalıdır.
E.coli bakterisi bağırsaklarımızda selülozun parçalanmasına ve K vitamininin emilimine yardımcı olmaktadır. Ancak bazı E.coli çeşitleri oldukça zararlıdır. E. coli O157:H7çeşidi bilinen en zararlısıdır
1.c. Diğer bazı durumlar
Böbrek taşı ya da kum düşürmek, daha önceden geçirilmiş idrar yolu enfeksiyonu, bazı kemoterapi ilaçları ve sonda takmak gibi müdahaleler idrar yollarını tahriş edecektir ve idrar yolları enfeksiyonuna daha yatkın hale getirecektir.
2. Hastalıktan Nasıl Korunabilirim?
Alt üriner sistemde enfeksiyon gelişebilmesi için mikrobun tutunacağı bir bölgeye ihtiyacı vardır. İdrar mesaneden üreta ile dışarıya doğru belli bir akımla akarak mikrobun tutunmasını ve çoğalmasını zorlaştıracaktır. Mesane, prostat ve böbrek pelvislerinde idrar akım kuvveti daha azdır. Bu nedenle mikrop idrar akımının daha az olduğu mesane, prostat ve böbrek pelvislerinde daha kolay ürer ve enfeksiyon oluşturur.
Vajinada enfeksiyon gelişebilmesi için ise vajinanın asidik yapısnının bozulması ve vajinanın daha fazla mikroba maruz kalması gerekir. Yanlış yapılan temizlik asidik yapıyı bozacağı için, özensiz yapılan her cinsel ilişki ise daha fazla mikrop getireceği için vajinada enfeksiyon sebebidir.
2.a Bol su içmek!
İdrar yolları enfeksiyonundan korunmanın basit bir yolu bol su içmektir. İçilen su miktarı arttıkça sistemden boşalan idrar miktarı ve idrar akım kuvveti artacak ve mikrobun içeriye doğru ilerlemesine mani olacaktır.
Benzer şekilde, cinsel ilişki sonrası beklemeden idrar yapmak partnerinizden aldığınız mikrobun idrar akım kuvvetiyle dışarıya atılmasını sağlayacaktır ve sağlığınız için koruyucudur.
Aynı şekilde cinsel ilişki öncesi idrar yapmakta idrar akımı kuvvetiyle basit bir temizlik yaparak partnerinizi korumanızı sağlar.
Nasıl ki kirli bir hortumu temizlemek için, içinden su geçiririz, aynı şekilde üretra da idrarınızın geçişiyle temizlenecektir.
2.b. Tuvalet temizliğini “önden arkaya doğru yapmak”
Kadınlarda kakanın atıldığı rektum, idrar çıkışı olan üretranın arkasındadır. Tuvalet temizliği esnasında arkadan öne doğru yapılan temizlik işlemleri esnasında rektum çevresindeki mikroplar öne, yani üretra yakınlarına, taşınmış olur. Kadınlarda arkadan öne doğru yapılan temizlik işlemleri üriner sistem enfeksiyonlarını arttıracaktır.
Kadınların tuvalet sonrası, silme, yıkama vb temizlik işlemlerini önden arkaya doğru yapması üriner sistem enfeksiyonlarından koruyucudur. Tamamen aynı şekilde arkadan öne doğru yapılan temizlik işlemleri vajinal enfeksiyonların da artışına neden olur. Önden arkaya yapılan temizlik işlemleri vajinal enfeksiyonlardan da koruyucudur.
2.c. Doğru tuvalet alışkanlığı
Kadınlar doğru tuvalet alışkanlığı edinmelidir. Her sabah kahvaltıdan sonra evden çıkmadan temizliğinden emin oldukları kendi evlerinde büyük tuvaletlerini yapmalılardır.
Gündelik hayatın hengamesinde ise küçük tuvaletleri için temiz tuvaletler seçmeye gayret etmeliler. Yanlarında ıslak ve kuru peçete taşımaları faydalarına olacaktır.
Gerçekten kirli, enfeksiyon kaynağı olan klozetler bir takım vajinal hastalıklara sebep olabilir.
2.d. Cinsel ilişki konusunda özen göstermek
Eğer dışkınızdaki mikrobu vajinanızı ya da üretranıza taşırsanız vajinanızda ya da üriner sistem yollarınızda enfeksiyon gelişebilir. Benzer şekilde bir erkek penisindeki mikrobu da vajinanızı ya da üretranıza taşırsanız vajinanızda ya da üriner sistem yollarınızda enfeksiyon gelişebilir.
Erkek üretrası kadın üretrasına nazaran oldukça uzundur. Erkekte hastalık belirtisi oluşturamayan mikroplar cinsel ilişki esnasında kadına kolaylıkla bulaşabilir. Bu nedenle partneriniz hasta olmasa, ağrısı sızısı bulunmasa dahi kondom kullanmayı ihmal etmeyin. Lüzumsuz partnerler edinmeyin. Tek eşli olgun hayatı tercih edin ya da olası sağlık problemlerine karşı dikkatli ve hazırlıklı olun.
kondom kullanmak cinsel ilişki ile bulaşabilecek hastalıklarda korunmanın iyi bir yoludur.
2.e. Sağlam bir üretraya sahip olmak
İdrar yolları enfeksiyonu gelişebilmesi için mikrobun üretra ucundan mesaneye kadar (idrar akımına ters yönde) ilerlemesi gerekir.
Üretra; içerisinden belli bir hız ve debide idrar geçen hortum gibi bir yapıya sahiptir. Üretra içerisinden dışarıya doğru akan idrarın akım gücü, mikrobun akıma ters yönde ilerleyerek iç tarafa yani mesaneye ulaşmasını önleyecektir. Bu nedenle taş düşürmemiş, daha önce idrar yolu enfeksiyonu geçirmemiş ve epitel dokusu sağlam bir üretra idrar yolları enfeksiyonundan korur.
3. Gecikmeden doktorunuzdan randevu almanız gereken durumlar:
- Kum veya taş düşürüyorsanız ve ateşiniz yükseliyorsa: Üroloji hekimine
- 24 saatten daha uzun süren idrar yaparken vajinada yanma ve ağrı ile birlikte vajinal akıntı var ise: Kadın Hastalıkları ve Doğum hekimine
- İdrar yaparken kan geliyorsa: Üroloji hekimine
- İdrar yaparken vajinada yanma ve ağrı hissi ile beraber ateş, titreme, sırt ağrısı, karın ağrısı veya kusma görülüyorsa üriner sistem enfeksiyonunun böbrekleri etkilediğinden şüphelenilir. Bu durumda: Üroloji hekimine
- Vajina etrafında kaşıntı, akıntı, renk değişikliği veya kötü koku gibi şikayetleriniz var ise: Kadın Hastalıkları ve Doğum hekimine
- Gebeyseniz: Kadın Hastalıkları ve Doğum hekimine
randevu almalısınız.
4. Tedavi Nasıl Yapılır?
Üriner sistem enfeksiyonlarının tedavisi antibiyotik tedavisidir. Üriner sistem enfeksiyonlarının en sık nedeni (%60-90) E.coliismindeki bakteridir. Bu nedenle verilecek antibiyotiğin E.colibakterisine karşı etkili olması gerekmektedir. Atibiyotik seçiminde ilk olarak trimethoprim-sulfamethoksazolveya siprofloksasinkullanılabilir.
Taş düşürme veya kum dökme gibi bir durumdan kaynaklı idrar yanmasının tam olarak iyileşmesi için bol su içmek ve hareketli olmak gerekmektedir. Kum tamamen dökülmeden, taş düşmeden veya cerrahi operasyon ile taş alınmadan idrar yanması geçmeyecektir.
Vajinal akıntılar, kötü koku veya vajina etrafında kaşıntı ile kendini belli eden vajina enfeksiyonları durumunda ise oral kullanılan haplar, vajina haznesine yerleştirilen fitiller ve kremler akıntılarınızın tedavisinde kullanılabilir.Verilecek ilacın etken maddesi vajinitin neden olduğu mikroba göre seçilmelidir.
5. Gebelikte İdrar Yaparken Vajinada Yanma ve Ağrı
Gebelikte idrar yolları enfeksiyonu daha önemlidir. Enfeksiyon gebede erken membran rüptürüne ve istenmeyen başka durumlara neden olabilir. Erken membran rüptürü, anne karnında bebeği muhafaza eden membranların doğumdan (37. haftadan önce) yırtılmasıdır.
Gebeyken takip amaçlı idrar tahlillerinizi yaptırmayı ihmal etmeyiniz ve idrar yaparken yanma ve ağrı hissi duyduğunuzda mutlaka doktorunuza belirtiniz.
_____________________
https://hekimimyanimda.com/aile-hekimligi/idrar-yaparken-vajinada-yanma-ve-agri/