“Башҡорт аты” халыҡ-ара фестивалендә “Сергетыш” әҙерләү буйынса конкурс ойошторола. Билдәле булыуынса, 11-13 августа Баймаҡ районының Граф күле янында икенсе "Башҡорт аты" халыҡ-ара фестивале үтәсәк. Фестиваль сиктәрендә “Иң яҡшы сергетыш (вальтрап) етештереүсе оҫта” конкурсы уҙғарыла. Бөгөнгә ойоштороу комитетына ҡатнашыуға 22 ғариза килгән. Серге боронғо төрки теленән тәржемә иткәндә "туҡыма япма" тигәнде аңлата. Башҡорттарҙың хужалығында кейеҙ киң ҡулланылған, ул күп кенә милли йолаларҙа, шул иҫәптән ғаилә-көнкүреш, туй һәм дини йолаларҙа ҡулланылған. Башҡортостанда булған С.И. Руденко үҙенең хеҙмәттәрендә Бөрйән сергетышын телгә ала. Этнограф ирҙәрҙең сергетышы ҡатын-ҡыҙҙарҙыҡынан айырылып тороуын билдәләй. Ирҙәр эйәренең таҫмаһы кейеҙ менән ҡапланған, уның өҫтөнә мендәр һалынған, ә эйәр аҫтына ҡалын кейеҙ япма (сергетыш) һалынған, йыш ҡына тыштан тире менән көпләнгән. Ҡатын-ҡыҙ эйәренә табан һырғалаҡ үҙенең ҙур үлсәмдәре менән айырылып тора, шулай уҡ тыштан ҡыҙыл һәм һары ебәк һәм йөн ептәре менән эшләнгән төрлө фигуралар менән сигелеп, төрлө биҙәктәр менән һалынған төҫлө буҫтау менән көпләнә. Япманың мөйөштәренә төҫлө йөн ептәрҙән сәсәктәр тегелгән. Ҡыҙҙарға сергетышты бирнәлеккә әҙерләгәндәр. Ире йортона оҙатҡанда, атҡа эйәр аҫтын япҡандар. Ирҙәрҙә лә биҙәкле сергетыш булған, ғәҙәттә, сергетыш менән биҙәлгән атта ир-егеттәр өйләнергә барған йәки һабантуйҙа ат сабыштарында ҡатнашҡан. Боронғо биҙәү ысулы аппликатив декорҙы туранан-тура кейеҙ нигеҙенә тегеүҙе күҙ уңында тотҡан, XX быуатта ул үҙгәреш кисергән. Аппликация сигеү, декоратив юл менән кейеҙ үҙе түгел, ә уны алғы яҡтан ҡаплап торған сағыу, төҫлө тышлыҡ биҙәлгән. Тышлыҡ бер төҫлө туҡыманан тегелгән, туҡыма киҫәктәре шулай уҡ сигеү менән биҙәлгән. – Элек башҡорттарҙа башлыса кейеҙ сергетыш ҡулланылған. Ирҙәр эйәренең таҫмаһы кейеҙ менән ҡапланған, өҫтән мендәр һалынған. Эйәр аҫтына ҡалын кейеҙ япма һалына. Йыш ҡына ул тыштан тире менән көпләнә. Ҡатын-ҡыҙ сергетышын төрлө фигуралар, биҙәктәр, сигеүҙәр, туҡыма киҫәктәре менән сағыуыраҡ итеп эшләгәндәр. Һуңғы тиҫтә йылдарҙа сергетыш эшләү онотола башланы, шуға күрә был һөнәрҙе һаҡлап ҡалыу һәм тергеҙеү өсөн «Башҡорт аты» фестивалендә япмалар яһаған оҫталар араһында конкурс үткәрергә булдыҡ, – тип һөйләй Республика халыҡ ижады үҙәге белгесе Хәмдиә Дәүләтова. Хәтерегеҙгә төшөрәбеҙ, «Башҡорт аты» халыҡ-ара башҡорт тоҡомло аттар фестивале Башҡортостан Республикаһы Башлығы Радий Хәбировтың Указы буйынса үткәрелә. Фестиваль башҡорт тоҡомло аттарҙы популярлаштырыу, йылҡысылыҡ һәм ҡымыҙ эшләү традицияларын тергеҙеү һәм һаҡлау, халыҡ кәсептәренә һәм милли уйындарға ярҙам итеү маҡсатында уҙғарыла. Мәғлүмәт: onknrb.nknrb.ru, rcntrb