Avrupa Birliği (AB) -Türkiye Dostluk Grubu, Polonyalı Avrupa Parlamentosu (AP) üyesi Ryszard Czarnecki başkanlığında kuruldu.
Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı, AK Parti Kayseri Milletvekili İsmail Emrah Karayel, AB-Türkiye Dostluk Grubunun kurulmasına ilişkin, "AB-Türkiye Dostluk Grubu sayesinde Türk ve Avrupa halkları arasında sosyal ve kültürel alışverişi teşvik etmek için geliştirilecek ortak projeler ile Türkiye-AB arasındaki bağlar daha da kuvvetlenecektir." dedi.
AB-Türkiye Dostluk Grubunun açılışı, video konferanslı toplantıyla yapıldı.
Açılış için Meclis'te hazırlanan salonda, TBMM Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı Karayel'in yanı sıra AB Uyum Komisyonu Başkanı, AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Mehmet Kasım Gülpınar, Parlamentolar Arası Birlik (PAB) Türk Delegasyonu Başkanı, AK Parti İstanbul Milletvekili Ravza Kavakcı Kan, Asya Parlamenter Asamblesi (APA) Başkanı, AK Parti Ankara Milletvekili Asuman Erdoğan ile Tükiye-AB Karma Parlamento Komisyonu üyeleri MHP İstanbul Milletvekili Arzu Erdem ve İYİ Parti Isparta Milletvekili Aylin Cesur hazır bulunurken, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği (AB) Başkanı Faruk Kaymakcı, AB-Türkiye Dostluk Grubu Kurucu Başkanı Ryszard Czarnecki ile dostluk grubu üyesi eski Romanya Cumhurbaşkanı Traian Basescu telekonferans sistemiyle toplantıya katıldı.
Toplantıda konuşan taraflar, AB-Türkiye Dostluk Grubunun oluşturulmasının önemine değinerek, iyi dileklerini iletti.
İsmail Emrah Karayel, daha sonra Meclis'te düzenlediği basın toplantısında, dijital ortamda gerçekleşen toplantı ile Avrupa Parlamentosu (AP) çatısı altında ve parlamento üyesi Ryszard Czarnecki başkanlığında AB-Türkiye Dostluk Grubunun kurulduğunu söyledi.
Türkiye'nin AB'ye katılım müzakere sürecini desteklemek ve ivme kazandırmak amacıyla ilk defa 2009'da AP çatısı altında kurulmuş "AP-Türkiye'nin Dostları Grubu"nun 2017'ye kadar faaliyet gösterdiğini aktaran Karayel, 2017'den beri bu grubun yeniden kurulması için TBMM Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Başkanlık Divanı üyeleri, AB nezdindeki misyon, büyükelçilik ve diplomatlar tarafından büyük emek harcandığını aktardı.
"Bugün AB-Türkiye Dostluk Grubunun kurulması bu emeklerin bir sonucudur." diyen İsmail Emrah Karayel, grubun kuruluşunun TBMM'de büyük bir memnuniyetle karşılandığını kaydetti.
Karayel, "AB-Türkiye Dostluk Grubu sayesinde Türk ve Avrupa halkları arasında sosyal ve kültürel alışverişi teşvik etmek için geliştirilecek ortak projeler ile Türkiye-AB arasındaki bağlar daha da kuvvetlenecektir." diye konuştu.
Türkiye'nin AB için yalnızca bölgesel konularda önemli bir ortak değil aynı zamanda AB üyeliğine aday bir ülke olduğunu belirten İsmail Emrah Karayel, AB'ye katılımın Türkiye için stratejik bir öncelik olarak devam ettiğini, ancak ön yargı ve yanlış anlamaları ortadan kaldırmadan ortak bir gelecek inşa etmenin mümkün olmadığı gerçeğinin aşikar olduğunu söyledi.
Karayel, Türkiye'nin salgın sürecinde AB üyesi ülkelerle dayanışma gösterdiğini ve sadece AB'ye aday bir ülke değil birliğin kilit bir ortağı olduğunu da kanıtladığını kaydetti.
Dostluk grubunun Türkiye-AB ilişkilerini geliştirmek ve güveni yeniden inşa etme perspektifini de değerli ve yapıcı bir etkileşim platformu sunacağına ilişkin inançlarının tam olduğunu vurgulayan İsmail Emrah Karayel, bu grubun AB'nin temel ilkelerine ve kurucu felsefelerine aykırı olan AB genelindeki yabancı düşmanlığı ve İslamofobik eğilimlere karşı mücadelede önemli bir platform olacağını bildirdi.
Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu olarak AP ile TBMM ilişkilerini geliştirmek için yoğun çaba sarf ettiklerini belirten Karayel, dostluk grubunun kurulması için de önemli çalışmalar yaptıklarını kaydetti.
İsmail Emrah Karayel, yapılan çalışmaların neticesinin bugün alındığını dile getirerek, "Böylece Karma Parlamento Komisyonumuzun yanında AP çatısı altında 'Türkiye Dostluk Grubu' ve 'Türkiye Forumu' adı altında kanallar oluşmuş oldu." değerlendirmesinde bulundu.
Karayel, gruba önem verdiklerini ve bu kapsamda gereken desteği de sağlayacaklarını söyledi.
Kuruluş etkinliği, AB-Türkiye Dostluk Grubunun Genel Sekreterliğini üstlenen Türk kökenli Siyasi Danışman İpek Tekdemir'in sunumuyla sanal ortamda TBMM üyeleri ile AP üyelerinin yanı sıra, eski Romanya Cumhurbaşkanı Traian Basescu, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği (AB) Başkanı Faruk Kaymakcı ve Türkiye'nin AB nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay da katıldı.
Czarnecki, programda yaptığı konuşmada Türkçe olarak tüm katılımcılara teşekkür ederek grubun siyasetçiler, iş camiası, sivil toplum ve halklar arasında ilişkileri, kültürel faaliyetler ve ortak değerler yoluyla geliştirmeyi amaçladığını söyledi.
"Kültür ve yumuşak diplomasi" yoluyla ikili ilişkileri geliştirmek istediklerini aktaran Czarnecki, "Diyalog ve iş birliği için gayriresmi bir platform olarak hareket edeceğiz. AB-Türkiye Dostluk Grubu karşılıklı anlayış ve dostluğumuzu da ilerletecek." değerlendirmesinde bulundu.
Czarnecki, AP'nin Polonyalı bir üyesi olarak Türkiye ile ülkesinin Osmanlı döneminden bu yana tarihi bir ilişkisi bulunduğunun altını çizdi.
Eski Romanya Cumhurbaşkanı Traian Basescu ise kurulan dostluk grubuyla bağlantılı olmaktan ve "Türkiye dostu" olmaya devam etmekten memnuniyet duyduğunu söyledi.
Basescu, "Cumhurbaşkanı olduğum dönemde Türkiye-AB ilişkilerinin sadece Karadeniz için değil, Akdeniz ve Avrasya için ne kadar büyük önem taşıdığını bizzat tecrübe ettim." dedi.
Taraflar arasında görüş ayrılıkları bulunmasının normal olduğuna işaret eden Basescu, AP'nin Türkiye'nin üyelik sürecini desteklemesi gerektiğini vurguladı.
Basescu, Türkiye'nin aynı zamanda Hristiyanlar ve Müslümanlar arasında da önemli bir köprü olduğunu belirterek, "AB-Türkiye Dostluk Grubu ikili ilişkilerin geliştirilmesine ve üyelik sürecine destek olabilir." değerlendirmesinde bulundu.
Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği (AB) Başkanı Büyükelçi Faruk Kaymakcı ise daha önce bir AB-Türkiye Dostluk Grubu bulunduğunu ancak bunun adının Türkiye Forumu'na dönüştürüldüğünü anımsatarak, "Türkiye-AB ilişkilerinin ele alınacağı birçok forum var ancak dostluk çok önemli. Bu nedenle bugün kurulan AB-Türkiye Dostluk Grubu büyük önem taşıyor." diye konuştu.
Brüksel'de görev yaptığı sürece AP üyelerine sıklıkla mektup yazarak Türkiye'ye karşı "adil ve dengeli" olmalarını talep ettiğini aktaran Kaymakcı, "Sizlerin ise Türkiye yanlısı olmanızı ve Türkiye'nin AB üyelik sürecine katkı sağlamanızı rica ediyorum." mesajını verdi.
Kaymakcı, Türkiye ile AB'nin önemli ortaklar olmasının yanı sıra ikili ilişkilerin temelinin Türkiye'nin AB'ye üyelik perspektifi çerçevesinde şekillendiğinin altını çizdi.
Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonunun (KPK) da 1963'ten bu yana ikili ilişkilere katkı sağlayan önemli resmi altyapılardan biri olduğuna dikkati çeken Kaymakcı, en yakın zamanda KPK toplantısının düzenlenmesini istediklerini dile getirdi.
Kaymakcı, AB-Türkiye Dostluk Grubunun da kültür ile spor alanlarında faaliyetlerin yanı sıra göç, çevre ve benzeri entelektüel tartışmalara ev sahipliği yapabileceğini belirterek, gruptaki AP üyesi sayısının da yakın zamanda artmasını umduğunu ifade etti.
AP'nin Türkiye'de en fazla tanınan kurumlardan biri olduğuna işaret eden Kaymakcı, "Maalesef bunun nedeni ise AP'nin bazı üyeleri tarafından suistimal edilmesinden kaynaklanıyor. Bazı terör örgütleri ise kimliklerini gizleyerek AP'de etkinlikler düzenliyor. Bu tür etkinliklere karşı dikkatli olmalıyız." uyarısında bulundu.
Kaymakcı, aynı zamanda AP'nin Türkiye raporu kapsamında da dostluk grubunun daha etkin olması gerektiğine dikkati çekerek, "Eleştiri ve tavsiyelere açığız. Ancak bu rapor Türkiye'yi karalama raporuna dönüşmemeli." dedi.
AB Başkanlığının dostluk grubuna her türlü desteği sağlamaya hazır olduğunu belirten Kaymakcı, ilk faaliyet önerisi olarak AP ile TBMM arasında bir futbol maçı düzenlenmesini tavsiye etti.
Türkiye'nin AB nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay da dostluk grubunun, sosyal ve kültürel alanda önemli bir boşluğu dolduracağına dikkati çekti.
Bozay, 2019 AP seçimlerinin ardından Türkiye'ye yönelik olumsuz faaliyetlerin hâkim geldiğini anımsatarak, "AB-Türkiye Dostluk Grubu daha iyi kültürel ve sosyal bağların inşa edilmesi için büyük önem taşıyor." ifadesini kullandı.
Başkanlığını Ryszard Czarnecki'nin (Polonya, Muhafazakâr-ECR) yürüteceği grubun mevcut üyeleri şunlar:
Traian Basescu (Romanya, Hristiyan Demokrat-EPP), Engin Eroğlu (Almanya, Liberal), Fulvio Martusciello (İtalya, Hristiyan Demokrat-EPP), İlhan Küçük (Bulgaristan, Liberal), Hatice Alieva Veli (Bulgaristan, Liberal), Marton Gyöngyösi (Macaristan, Bağımsız), Andrey Kovatchev (Bulgaristan, Hristiyan Demokrat-EPP), İpek Tekdemir (AB-Türkiye Dostluk Grubu Genel Sekreteri- Siyasi Danışman)